Praznik kojim je označen početak ustanka protiv okupatora u Drugom svetskom ratu slavio se u velikoj, Socijalističkoj Federativnoj Republici Jugoslaviji, kasnije i maloj, Saveznoj Republici Jugoslaviji, sve do jula 2001, kada je odlukom novih vlasti Srbije, posle 5. oktobra, zvanično ukinut.

Bešlin podseća da su, prema antifašističkoj logici u Jugoslaviji, svi narodi i republike imali svoje dane kada su počeli ustanak protiv fašističkih okupatora.

“Bilo je tu malo veštačke simetrije, ali pre svega je bila dobra namera u smislu konstruisanja i održavanja antifašističkih tradicija. Ipak, danas, kada je antifašistička borba jugoslovenskih naroda, koja je završila sa 800.000 boraca te pobedničke vojske i kao najuspešniji kontinentalni pokreta otpora u okupiranoj Evropi, bačena u zasenak, morali bismo kao društva da joj se vratimo…”, navodi Bešlin i dodaje “ne samo zbog činjenice da je to najslavniji deo naše istorije, već i zbog toga što je to onaj progresivni, pa i danas politički produktivni deo istorije koji može da nas spaja i povezuje u regionu i to na univerzalnim vrednostima antifašizma”.

Vlasti u Srbiji daleko više drže do npr. Ivanjdana, koji je crkveni praznik, a stoji kao nepobitno činjenica i da su verski elementi umnogome proželi državno-društveni život Srbije.

Prema njegovim rečima, vlast stvara “simbiozu ideologije ekstremnog nacionalizma i naglašenog klerikalizma”, što je, ističe, zloupotreba.

“To je ne samo zloupotreba najitimnijih verskih osećanja ljudi, nego i zloupotreba crkve i religije u političke svrhe, ali i rušenje sekularnih temelja našeg društva. Zato i ne čudi što nekadašnje antifašističke praznike, pokušava da ‘izbriše’ savremenim crkvenim”, zaključuje Bešlin.

7. jula 1941. je Žikica Jovanović Španac ubio dva žandarma na vašaru u Beloj Crkvi kod Krupnja, što označava početak oružane akcije partizanskih odreda protiv okupatora.

Simptom