Novo istraživanje pokazalo je da „usamljeni“ lovci kao što su medvedi, tigrovi i evroazijski risovi imaju veće pojedinačne stope ubijanja od predatora koji se kreću u čoporima, kao što su vukovi i lavovi. Manje vrste, kao što su gepardi i pume, poznati su po tome što ubijaju relativno više životinja kao plen, jer im ih dominantniji mesojedi – ukradu.

Informacije o predatorima u svetu životinja nam omogućavaju da bolje razumemo kako svojim ponašanjem utiču na svoje okruženje, odnosno stanište. Takođe, istraživači nekada vode evidenciju o lovnim kvotama, i tako utvrđuju uticaj ljudi na život mesojeda iz životinjskog carstva.

Daniele Levis Pelusi/Unsplash

Predatori koji su na vrhu liste po stopi ubistava imaju vitalnu ulogu u brojnim ekosistemima. Ipak, ono što je tragično je činjenica da su upravo oni među najugroženijim životinjama na svetu. Mesojedi često dolaze u sukob sa ljudima, posebno zbog stoke i javne bezbednosti.

Istraživanje koje su sproveli Luk Emerson, doktor ekologije sa Dikin Univerziteta i Juan Riči, profesor ekologije i zaštite divljih životinja, sa istog univerziteta je bilo sistematski sprovedeno, i, kako autori kažu, prvi je svetski pregled literature o predatorskom ponašanju velikih kopnenih mesojeda.

„Posebno smo ispitali stope ubijanja – broj ubijenog plena tokom vremena. To smo uradili da bismo bolje razumeli njihovo traženje hrane i uticaj na populacije plena i ekosisteme. Ispitali smo 196 radova koji su ili kvantifikovali stope ubijanja velikih sisara mesoždera, ili prijavili podatke koje bismo mogli da koristimo da sami izračunamo stope“, naveli su istraživači.

„Fokusirali smo se na velike kopnene mesoždere težine 15 kilograma ili više. Takođe smo tražili studije o stopama ubijanja za četiri manje vrste, među kojima su kojot i tasmanijski đavo, jer se svi oni smatraju vrhunskim grabljivcima u određenim regionima i ekosistemima“, dodali su.

Josh Felise/Unsplash

Naučnici su, kako navode, pronašli procene stope ubijanja za 17 (55 procenata) od 31 vrste mesoždera koje su uključili u analizu. Studije koje su koristili su stigle iz 27 zemalja sa pet kontinenata.

Otkrili su da se stope ubijanja kod mesojeda razlikuju, da ima različitih strategija lova, i da je jedan od faktora koji utiče na način i učestalost lova – „društvena struktura“, odnosdno organizacija života jedinke koja se posmatra.

Društvenost kao važan faktor

Društveni predatori, kao što su vukovi i lavovi, imaju tendenciju da ubiju manje životinja nego usamljeni lovci kao što su medvedi, tigrovi i evroazijski risovi. Na primer, u proseku, sivi vukovi ubiju svakih 27 dana u poređenju sa ubistvom druge životinje svaka četiri dana, što je prosek za evroazijskog risa.

Veći čopori vukova mogu lakše da obore velike životinje poput bizona. Slično, grupe geparda mogu se uhvatiti u koštac sa većim plenom, od životinja koje love samostalno. Život u grupama može smanjiti opasnost od gubitka plena, jer udružene, životinje lakše brane svoje zalihe hrane. Takođe, kada su udruženi, lakše će ukrasti plen od drugih životinja koje pojedinačno love.

Predatori kao što su vukovi i afrički divlji psi često se oslanjaju na visokoenergetske potrage na velikim udaljenostima. Na primer, sivi vukovi mogu da jure plen više od 20 kilometara.

Nasuprot tome, mačke se oslanjaju na to da se pritaje i koriste strategiju lova iz zasede. što štedi energiju.

Usamljeni veliki mesojedi kao što su tigrovi, leopardi i evroazijski risovi, koji uglavnom love kopitare, imaju slične stope ubijanja bez obzira na telesnu masu.

To sugeriše da su veliki kopneni mesojdi primorani da love plen koji ima je jednak po veličini ili veći, kako bi nadoknadili energiju koja se koristi u lovu.

Manji lovci kao što su gepardi, pume i afrički divlji psi često ubijaju više plena od svojih većih kolega, ali konzumiraju samo polovinu onoga što ubiju.

Takvo ponašanje koristi drugim vrstama kao što su lavovi, medvedi i vukovi i verovatno je posledica potrebe da se nadoknadi krađa. Smatra se da zahvaljujući pumama i njihovom ulovu, lešinari širom Severne i Južne Amerike pojedu više od 1,5 miliona kilograma mesa.

Kada je reč o krađi plena, lavovi recimo često kradu od hijena, geparda i afričkih divljih pasa.

Pristrasnost u istraživanju stope ubijanja

Više od polovine (55 procenata) svih studija stope ubijanja sprovedeno je u Severnoj Americi. Sledi Afrika sa skoro četvrtinom (24 odsto), zatim Evropa (12,5 odsto).

Azija je bila daleko iza sa sedam procenata svih studija stope ubijanja. To je samo 13 studija koje pokrivaju šest vrsta. Ovo je uprkos tome što je najveći kontinent, dom za 17 (55 procenata) od 31 vrste velikih mesoždera uključenih u naučni pregled. Nisu objavljene pouzdane studije o stopi ubijanja iz Australije.

Trećina (33 procenta) svih studija o stopi ubijanja fokusirala se na sive vukove, zatim na pume (20 procenata), lavove (12 procenata) i evroazijske risove (osam procenata). To znači da mi ipak malo znamo o predatorskom ponašanju i ulogama ostalih velikih mesojeda.

Sivi vukovi se smatraju pretnjom za stoku i divlje životinje koje ljudi cene u smislu sopstvenog lova i ishrane. Upravo to je podstaklo značajna ulaganja u istraživanja kako bi se razumelo predatorsko ponašanje kod životinja.

Studije o stopi ubijanja pružaju više od pukog brojanja žrtvi, ona nudi dublji uvid u odnose između grabljivica i plena i u njihove efekte na ekosisteme.

Veliki mesojedi oblikuju ekosisteme preteći drugim životinjama i ubijajući plen, što može promeniti ponašanje grupa životinja njihovo kretanje i brojnost populacija. Oni takođe snabdevaju hranom druge vrste, utičući na protok hranljivih materija i energije.

Ipak, pojedini mesojedi, uključujući australijskog dinga, i dalje su proganjani. Naučnici apeluju da moramo da učinimo sve što je u našoj moći da zadržimo njihovo mesto u ekosistemima.

„Naravno, ako zaista želite da znate koja vrsta je najveći ubica, to su ljudi. Mi smo dominantni grabljivci i lovci na planeti Zemlji“, ističu autori studije koja je objavljena u časopisu Conversation.

Simptom/RTS/ScienceAlert